Kỷ niệm 76 năm ngày Quốc Khánh 2.9 (1945-2021): Phác họa con đường độc lập qua các tác phẩm mỹ thuật đặc sắc

 

 Tác phẩm “Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập” của Nguyễn Dương, chất liệu bột màu

 

TS Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cho biết, tiếp nối các hoạt động ứng dụng công nghệ đã được Bảo tàng liên tục triển khai trong thời gian qua để đến gần hơn với công chúng, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tổ chức kỷ niệm 76 năm ngày Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2.9 với triển lãm trực tuyến mang tên Con đường Độc lập.

Bằng hình thức online, triển lãm giới thiệu 18 tác phẩm hội họa tiêu biểu, đưa công chúng quay về với những ngày tháng đấu tranh cách mạng. “Với triển lãm Con đường Độc lập, qua những góc nhìn và bút pháp đặc sắc của nghệ thuật tạo hình, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam mong muốn kể lại câu chuyện của dân tộc Việt Nam vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ với ý chí kiên cường, lòng quyết tâm và sự đoàn kết để có được thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám và ngày Quốc khánh 2.9, qua đó mong muốn khơi dậy trong mỗi người niềm tự hào dân tộc, sự trân quý những trang sử vẻ vang, cùng nhau đoàn kết một lòng vượt qua mọi thử thách…”, TS Nguyễn Anh Minh nhấn mạnh.

Chùm tác phẩm gồm 18 bức tranh sơn dầu, sơn mài, lụa, bột màu, khắc gỗ… của 15 tác giả và nhóm tác giả đã phác họa con đường dẫn đến Cách mạng Tháng Tám thành công, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Những sự kiện lịch sử của đất nước giai đoạn 1930-1945 và không khí đấu tranh của các cuộc khởi nghĩa, phong trào cách mạng, của ngày Độc lập 2.9.1945 tại Quảng trường Ba Đình lịch sử đã được thể hiện qua các tác phẩm hội họa mang giá trị lịch sử lớn lao. Những tác phẩm hội họa đưa công chúng quay về với những ngày tháng đầu tiên dưới ách đô hộ thực dân, ngọn lửa của ý chí độc lập dân tộc lớn dần qua năm tháng, cùng với sự ra đời và dẫn dắt của Đảng Cộng sản Việt Nam, các giai cấp, tổ chức đoàn kết một lòng, hướng về mục đích lớn lao: Giải phóng dân tộc, giành độc lập cho Tổ quốc. Các tác phẩm Họp Công hội Đỏ, sơn mài của họa sĩ Huỳnh Văn Gấm, Từ trong bóng tối, sơn mài của họa sĩ Lê Quốc Lộc… gợi nhớ về các hoạt động cách mạng của các tổ chức lãnh đạo Công - Nông giai đoạn này.

 

 

Tác phẩm “Xô Viết Nghệ Tĩnh” của sáu họa sĩ, chất liệu sơn mài

Nhiều phong trào đấu tranh những năm 1930-1931 được thể hiện với ngôn ngữ nghệ thuật cô đọng, phản ánh khí thế sôi sục đấu tranh và cao trào cách mạng qua các tác phẩm Nông dân đấu tranh chống thuế (sơn mài, Nguyễn Tư Nghiêm) với hình ảnh lá cờ đỏ búa liềm lần đầu xuất hiện trong phong trào đấu tranh chống thuế của nông dân Trung Kỳ; Xô Viết Nghệ Tĩnh (sơn mài của nhóm 6 tác giả Phạm Văn Đôn, Nguyễn Sỹ Ngọc, Nguyễn Đức Nùng, Huỳnh Văn Thuận, Trần Đình Thọ, Nguyễn Văn Tỵ), hay của tác phẩm cùng tên trên chất liệu khắc đồng đen của tác giả Đường Ngọc Cảnh. Bên cạnh đó, những cao trào cách mạng khác được miêu tả sống động, chân thực và thuyết phục qua tác phẩm sơn mài Du kích Bắc Sơn về bản Pình (họa sĩ Nguyễn Văn Tỵ), với hình ảnh về lực lượng du kích, khởi nghĩa vũ trang đầu tiên do Đảng Cộng sản lãnh đạo; sơn mài Nam Kỳ 1940 của Huỳnh Văn Gấm kể lại khúc tráng ca của khởi nghĩa Nam Kỳ…

Cùng trong giai đoạn lịch sử đó, mùa Xuân năm 1941, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc về nước là một dấu mốc trọng đại đối với lịch sử dân tộc Việt Nam. Từ đây, Người đã cùng Ban Chấp hành Trung ương Đảng đưa ra quyết sách hoàn chỉnh đường lối cách mạng giải phóng dân tộc, đáp ứng khát vọng của các tầng lớp nhân dân, phù hợp với xu thế phát triển của cách mạng thế giới, có ý nghĩa quyết định đối với vận mệnh của đất nước. Hình tượng nghệ thuật Hồ Chí Minh ở thời khắc trọng đại này của lịch sử cách mạng Việt Nam là đề tài, nguồn cảm hứng luôn được văn nghệ sĩ nhiều thế hệ tìm kiếm cách thể hiện chân thực, gần gũi, dung dị và chứa đựng tình cảm, lòng biết ơn chân thành nhất. Mùa xuân Bác về Pắc Bó, tác phẩm bột màu của họa sĩ Dương Tuấn đưa người xem quay trở lại thời khắc lịch sử Bác Hồ trở về Cao Bằng, ngày 28.1.1941, sau hơn 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước. Bên cạnh đó, nhiều tác phẩm đặc sắc cũng được trưng bày tại triển lãm: Chú Thu, bột màu của họa sĩ Nguyễn An; Bác Hồ đi công tác, tranh lụa của họa sĩ Trần Đình Thọ; Nước nguồn, sơn dầu của họa sĩ Nguyễn Trọng Kiệm…

 

 

Tác phẩm “Mùa xuân Bác về Pắc Bó” của Dương Tuấn, chất liệu bột màu

Trải qua nhiều cao trào cách mạng, tháng 8.1945, khi thời cơ đến, mọi tầng lớp nhân dân đoàn kết dưới sự lãnh đạo của Đảng, vùng lên thực hiện cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền, giải phóng dân tộc. Ngày 2.9.1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Những hình ảnh không thể nào quên trong lịch sử dân tộc được tái hiện đầy cảm xúc qua các tác phẩm hội họa Đánh chiếm Bắc Bộ Phủ, sơn dầu của họa sĩ Trần Đình Thọ; Đánh chiếm Bắc Bộ Phủ, sơn mài của họa sĩ Nguyễn Đức Nùng; Phác thảo: Cách mạng Tháng Tám của họa sĩ Huy Toàn, Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập của họa sĩ Nguyễn Dương…

“Bằng ngôn ngữ tạo hình chân thực, cô đọng, Con đường Độc lập kể lại một phần câu chuyện dân tộc Việt Nam vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, cùng nhau đoàn kết giành thắng lợi. Dưới góc nhìn nghệ thuật, triển lãm một lần nữa góp phần khẳng định thành quả to lớn của Cách mạng Tháng Tám, những cống hiến vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh, là bài học ý nghĩa trong sự nghiệp đổi mới đất nước, hội nhập quốc tế, đưa Việt Nam vượt qua mọi gian nan, thử thách…”, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam Nguyễn Anh Minh khẳng định. 

Bằng ngôn ngữ tạo hình chân thực, cô đọng, Con đường Độc lập kể lại một phần câu chuyện dân tộc Việt Nam vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, cùng nhau đoàn kết giành thắng lợi. Dưới góc nhìn nghệ thuật, triển lãm một lần nữa góp phần khẳng định thành quả to lớn của Cách mạng Tháng Tám, những cống hiến vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh, là bài học ý nghĩa trong sự nghiệp đổi mới đất nước, hội nhập quốc tế, đưa Việt Nam vượt qua mọi gian nan, thử thách… (Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam NGUYỄN ANH MINH)