Họa sĩ Tô Bích Hải là người dân tộc Tày, sinh năm 1947 tại Móng Cái. Ở tuổi 20, Tô Bích Hải theo học tại Học viện Mỹ thuật Lausanne, Thụy Sĩ trước khi định cư tại Pháp vào năm 1968.
 |
Dấu ấn trong tác phẩm của họa sĩ Tô Bích Hải chính là sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại. Triển lãm là nơi họa sĩ gửi gắm những suy tư, ký ức và cảm xúc về hành trình tìm về gốc rễ của chính mình.
Tác phẩm của họa sĩ Tô Bích Hải được thể hiện trên nhiều chất liệu khác nhau như: Sơn dầu, than chì, điêu khắc gỗ, nghệ thuật sắp đặt...
 |
Tại triển lãm, công chúng được thưởng thức hai loạt tác phẩm “Lắng nghe đá thì thầm” và “Lắng nghe cây than thở” như một lời mời gọi ta soi chiếu về những gì sơ khởi và thuộc về thiên nhiên. Với loạt tranh sơn dầu, “Nguồn cội” tập trung vào hiệu ứng thị giác khi những rễ cây được vẽ ở khổ lớn, bó rễ bện chặt vào thân cây rắn chắc như những sợi dây thừng. Những rễ cây chạy theo toàn bộ phần thân của cây, như các sợi nơ ron thần kinh liên kết từng mảng ký ức của người nghệ sĩ.
 |
 |
 |
Nét vẽ của bà kết hợp khéo léo những mảng trắng, tạo nên những bối cảnh huyền ảo, nơi những hòn đá có một hệ thống để kể lại những câu chuyện riêng của chúng. Những cảnh đuổi bắt, hay những lúc các sinh linh cùng đứng chen chúc, nhìn nhau rồi lại đơn độc trong khoảng không vô định… Trong tranh Tô Bích Hải, tất cả như một giấc mơ, lúc mờ lúc tỏ cộng hưởng nên một thế giới siêu thực điểm xuyết nét cổ tích.
Bên cạnh đó, loạt sơn mài tĩnh vật là một góc nhìn mới của người nghệ sĩ khi bà đặt vấn đề về cội nguồn của thiên nhiên qua lát cắt của các loại quả. Loạt tranh chân dung về trẻ em đưa ta vào những nhánh nhỏ trong cuộc sống của Tô Bích Hải khi xa xứ.
 |
 |
Bà Phạm Thị Tuyết, Giám đốc Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, cho biết: “Triển lãm là hành trình tìm về nguồn cội của một nữ họa sĩ có hơn 60 năm công tác và sinh sống tại nước ngoài. Chúng tôi tin rằng những tác phẩm của họa sĩ Tô Bích Hải không chỉ là dấu ấn của cá nhân mà là nguồn cảm hứng cho các thế hệ phụ nữ vươn lên, tiếp tục sáng tạo và góp phần làm rạng danh văn hóa và nền nghệ thuật Việt Nam”.
 |
Phát biểu tại buổi khai mạc, họa sĩ Tô Bích Hải chia sẻ: “Dù sống ở nước ngoài nhưng tôi luôn hướng về quê hương bằng hoạt động nghệ thuật và các hoạt động thiện nguyện. Trong hành trình sáng tác nghệ thuật của mình, tôi dành nhiều tâm tư cho khái niệm “cội nguồn”, muốn tìm kiếm ký ức, cảm giác về quê hương qua những sự vật hiện diện trong đời sống thiên nhiên và sinh hoạt hằng ngày. Tôi hy vọng qua triển lãm sẽ đến được với đông đảo công chúng trong nước”.
Triển lãm không chỉ đem lại cơ hội cho khán giả chiêm ngưỡng các tác phẩm giàu giá trị nghệ thuật mà còn giúp công chúng hiểu hơn về hành trình sáng tạo của một nữ họa sĩ giàu suy tưởng và chiêm nghiệm, nghiêm túc và say mê với nghề. Dù sống và làm việc xa xứ nhưng nỗi nhớ và tình yêu với quê hương, đất nước luôn đậm đà trong các tác phẩm của bà.
Triển lãm mở cửa từ nay đến 25-3, tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, 36 Lý Thường Kiệt, Hà Nội.
